[PDF] la peste noire au moyen age
[PDF] communication écrite professionnelle pdf
[PDF] techniques de communication écrite pdf
[PDF] chimie organique 1ere s
[PDF] nom des pages d'un livre
[PDF] partie d'un livre 4 lettres
[PDF] les différentes parties d'un roman
[PDF] la note d'information
[PDF] les différents types de variables statistiques
[PDF] modele note de service word
[PDF] nom des différents types de graphique
[PDF] variable qualitative ordinale exemple
[PDF] image de fleur avec leur nom
[PDF] roses anciennes grimpantes
[PDF] rosier ancien tres parfumé
L"Hygiène au Moyen Âge
Dossier pédagogique
Bibliothèque d"Etude et du Patrimoine
Bibliothèque de Toulouse
L"hygiène au Moyen Age
Ms 822, fol.037v
L"hygiène est définie aujourd"hui comme étant l"ensemble des principes et des pratiques tendant à préserver et à améliorer la santé. Elle regroupe le fait de se laver, de manger sainement et de vivre dans un environnement sain.
Le mot vient du grec :
Hygie qui était la déesse de la santé et de la propreté. Elle était la fille d"
Asclépios, dieu de la médecine.
Au Moyen Âge, la notion d"hygiène est déjà présente même si le mot n"existe pas encore. Néanmoins les pratiques varient selon les couches de la société et selon que l"on se trouve en ville ou à la campagne.
Ms 2842, fol.163r
Hygiène au Moyen Âge.
Bien manger 1
Bien manger
H ygiène H do me H H Au Moyue nÂgu ey ny ,layo ,yn mlgun lalui ,y oyMlns dy,l l vu oc,y prtgéugxvy mlgn étl,ymyui vu oc,y nrm.Â,gxvyC ngtuy ey .gyuayuvy yi e"pÂnMgil,giés qu nyoagiyvo Mlnny ey hÂuagay yu hÂuagay yi ayony ey ,"ylv Mlobvméy layh eyn M,luiyn nvo ,yvon mlgun lvzeynnvn e"vu .lnnguC vuy nyoagyiiy nvo nÂu éMlv,ys -lun ,l mlgnÂu méegéal,yC g, u"yàgniy Mln yu téuéol, ey nl,,y ( mlutyos )y M,vn nÂvayuiC Âu hvgnguyC mluty yi eÂoi elun ,l mfmy MgLhys d"yni nyv,ymyui lvà ugaylvà ,yn M,vn é,yaén ey ,l nÂhgéié xvy ,"Âu l ,yn mÂryun ey néMloyo ,l
MoéMloligÂu ev oyMln ey
nl hÂunÂmmligÂus
è, u"r l Mln ey bÂvohpyiiy
...y,,y yàgnilgi elun ,"Duigxvgié mlgn uy oyagui xvy ioLn oloymyui ( ,"lu mg,,yC nÂu vnlty ny oéMlue yunvgiy lv O:è y ngLh,yXC Âu mluty eÂuh layh ,yn eÂgtins Au n"ynnvgy yunvgiy Ms 888, fol. 24r IIIIIIIIIIIIIIIII nvo ,l ulMMy xvg oyhÂvaoy ,l il.,ys aaaundMvaleàànltg(aaaaaaaaaaaaa a a a a a a a a a a a a a
Inc. Nuremberg 3
aaaa
Hygiène au Moyen Âge.
Bien manger 2
)y âÂryu jty aÂgi ny mv,igM,gyo ,yn Moymgyon iolgién oét,ymyuilui ,yn vnltyn ey il.,ys ùhogin yu téuéol, ( ,"vnlty eyn yubluin uÂ.,ynC hyn dgag,gién Âv dÂuiyuluhyn ey il.,y eÂuuyui eyn hÂunyg,n mÂolvà ...Mlo yàymM,yC uy Mln ioÂM mlutyoX iÂvi yu iémÂgtului e"vu nÂvhg ev hÂoMn xvg Myvi n"lMMloyuiyo ( ey ,"prtgLuys Dgung vu MÂLmy luÂurmy ev O: y ngLh,y eÂuuy xvy,xvyn oyhÂmmlueligÂun U uy Mln oymyiioy elun ,y M,li ,y myin xvy ,"Âu l eéN( tÂ"iéC uy Mln Âbbogo ( nÂu aÂgngu vu mÂohylv yuilméC nl,yo nl agluey nvo ,y ioluhpÂgo ...aÂgo M,vn .lnX yi uÂu Mln ,l ioymMyo elun ,l nl,gLoyC Âv n"ynnvryo ,l .Âvhpy lalui ey .Âgoy lv plulM ...tolue alny ( .ÂgoyX U lvilui ey MoéhyMiyn xvg mloxvyui ,l aÂ,Âuié ey ,gmgiyo ,l MoÂmgnhvgié layh ,yn lvioyn hÂuagayns )y ioluhpÂgo yni téuéol,ymyui vuy éMlgnny ioluhpy ey Mlgu olnngns è, nyoi ey nvMMÂoi lvà l,gmyuin yi yni yunvgiy ...gm.g.é ey Nvn yi ey tolgnnyX Âbbyoi yu lvmcuy lvà
MlvaoynC
Âv ,lgnné lvà shpgyunC
ioLn Moényuin elun ,yn nhLuyn ey .luxvyi eyn yu,vmguvoyns a xéMolFegéaa jlsonarna...Mo.Cnta aaaaaaaaaaaa a a Ms 137, fol. 46r a -lun ,yn mlgnÂun uÂ.,ynC aaaaaaaaaaaa ,y ioluhpÂgo yni uÂu yu
Mlgu mlgn yu éilguC ey
bÂomy oyhilutv,lgoy Âv oÂueyC luhfioy ey uÂn lnngyiiyns H H H a a aaaaxéMolFegéva a a a a jlsonarna...Mo.Cnta H a H
Hygiène au Moyen Âge.
Bien manger 3
H H H fMgvvnàànareotaCoaFMoMda »Âvo nyoago ( .ÂgoyC Âu vig,gnlgi vu plulMC tolue alny yu méil, mÂuié nvo vu Mgyes aaaa;MoMd aaaaaaaaInc. Nuremberg 3 ygiène Hèeo me H H Dv âÂryu jtyC ,l uÂvoogivoy yi ,l .ÂgnnÂu bÂui Mloigy eyn E hpÂnyn uÂu ulivoy,,yn ûC h"yniz(zegoy ,yn blhiyvon yàiéogyvon lv hÂoMn pvmlgu xvg nÂui nvnhyMig.,yn e"ltgo nvo ,y bÂuhigÂuuymyui ey hy,vgzhg ...,y hÂoMn yni hÂunigivé ey E hpÂnyn ulivoy,,yn ûX lbgu ey hÂm.liioy Âv ey Moéayugo ,yn ml,legyns âlutyo Myvi eÂuh fioy vu lhiy hvoligb lvilui xvy MoéayuigbC MÂvo ,yn ml,leyn yi MÂvo ,yn tyun nlguns è, yàgniy mfmy eyn oétgmyn E MÂvo blgoy mlgtogo ,yn toÂn û U MÂvo hy,lC g, blvi hÂunÂmmyo eyn l,gmyuin Myv uÂvoognnluinC blgoy nÂvayui ey ,"yàyohghyC Moébéoyo ,yn ,étvmyn ( ,l agluey yi Ny"uyo MÂvo n"pl.givyo ( yuevoyo ,l blgms
Hygiène au Moyen Âge.
Bien manger 4
iCgvveoarCadMgoa -y M,vnC ,l egtynigÂu ny hÂu;Âgi hÂmmy vuy E hÂhigÂu ûC vuy nyhÂuey hvgnnÂu xvg agyui n"lNÂviyo ( hy,,y eéN( nv.gy Mlo ,yn l,gmyuins dyn eyvà hvgnnÂun nÂui uéhynnlgoynC MyunyzizÂuC
MÂvo uÂvoogo ,yn ÂotluynC ,l
hplgoC ,yn ÂnC yihs
Ms 137, fol. 051v
Dv âÂryu jtyC g, yni eÂuh hÂungeéoé hÂmmy ioLn elutyoyvà ey mlutyo hov hlo elun hy hln ,"yniÂmlh ny ioÂvay nyv, ( blgoy ,y iolalg, ey hvgnnÂus d"yni MÂvoxvÂg Mlo yàymM,y Âu lnnlgnÂuuy ,l nl,leyC MÂvo hÂmmyuhyo ,y iolalg, ey E hÂhigÂu ûs Py,Âu ,l ipéÂogy eyn JoyhnC iÂvNÂvon yu agtvyvo lv âÂryu jtyC ,y mÂuey ny hÂmMÂny ey V é,émyuin U ,"ylvC ,l iyooyC ,"lgo yi ,y byvs )"ylv yni boÂgey yi pvmgey I ,l iyooyC boÂgey yi nLhpy I ,"lgoC hplve yi pvmgey I ,y byvC hplve yi nyhs a a a a a a a a a a a a a a a a a a a
Inc. Paris 119
Hygiène au Moyen Âge.
Bien manger 5
)yn oétgmyn l,gmyuilgoyn méegéalvà nÂui ,gén ( hyiiy ipéÂogyC lgung xv"( hy,,y eyn pvmyvon U g, yàgniy hpyê ,"pÂmmy xvlioy pvmyvon U ,y nlutC ,y b,ytmyC ,l .g,y Nlvuy yi ,l .g,y uÂgoys dplxvy pvmyvo l vuy ulivoy egbbéoyuiys DgungC ,l .g,y uÂgoy ...xvg ny ioÂvay elun ,l oliyX yni e"vuy ulivoy boÂgey yi nLhpys )y b,ytmy ...xvg ny ioÂvay elun ,yn MÂvmÂunX yni ey ulivoy boÂgey yi pvmgeys )y nlut ...xvg ny ioÂvay elun ,l ifiyX yni ey ulivoy hplvey yi pvmgeys ùi ,l .g,y Nlvuy ...xvg ny ioÂvay elun ,l aénghv,y .g,glgoyX yni ey ulivoy hplvey yi nLhpys dyn xvlioy pvmyvonC xvg nÂui iÂviyn elun ,y hÂoMn pvmlguC eÂgayui fioy yu éxvg,g.oy MÂvo xvy ,l MyonÂuuy oyniy yu .Âuuy nluiés dyiiy plomÂugy eyn pvmyvon Myvi fioy Â.iyuvy Mlo vu oétgmy l,gmyuilgoys ùu ybbyiC ,yn l,gmyuin ...M,luiyn yi lugmlvàX hÂooynMÂueyui étl,ymyui lvà egbbéoyuiyn ulivoyn U g,n Myvayui fioy hplven yi nyhnC hplven yi pvmgeynC boÂgen yi nyhn Âv boÂgen yi pvmgeyns )yvo hÂunÂmmligÂu Âv uÂu Myvi eÂuh Myomyiioy ey oééxvg,g.oyo ,yn pvmyvons )l oéMloigigÂu eyn l,gmyuin yuioy ,yn egbbéoyuiyn ulivoyn l éié eéay,ÂMMéy lv Oè: y ngLh,y elun ,y mluvy, ey nluié
çlhvguvm Plugiligns
a
La nature des aliments
Aliments chauds et humides:
.,éC pvg,y e"Â,gayC lnMyotyC M1iynC ÂgtuÂuC hluloeC olgngusss a a aaaaaaaaaaaaaaaaaaaaauMgvgoa
Ms 96, fol. 056ra
a
Aliments chauds et secs:
luyipC .yiiyolayC hpÂvC byuÂvg,C MÂgoylvC mÂviloeysss
Aliments froids et humides:
hyognyC ÂolutyC MlniLxvyC hÂvotyC MÂgoyC l.oghÂiC my,ÂuC
MÂgnnÂusss
a cegénv
Rés. D XVI 475
VontF . Rés. D XVI 475
Hygiène au Moyen Âge.
Bien manger 6
Aliments froids et secs:
t,lueC agulgtoyC mg,,yiC ÂotyC hÂgutC hgioÂuC ogêsss qàMorv
Res. D XVI 475
s Ht qe H )y Ny"uy yni vuy Moligxvy bÂoi luhgyuuy elun ,y hpogniglugnmy xvg lMMlol3i lalui iÂvi hÂmmy vuy Méugiyuhys Au Myvi ,y M,lhyo Mlomg ,yn mynvoyn e"prtgLuy hlo Âu ,vg eÂuuy lv âÂryu jty vuy bÂuhigÂu Mvogbghlioghys )y Ny"uy hÂungniy yu Moymgyo ,gyv ( nvMMogmyo ,l aglueys d"yni ,"ùt,gny xvg bgày ,yn MéogÂeyn ey Ny"uyC elun ,yn nilivin nruÂelvà ...9 oét,ymyuin oy,gtgyvàX eyn egÂhLnyns d"yni lv Oèèè y ngLh,y xvy iÂviyn hyn eliyn nÂui h,lgoymyui bgàéynU z ,y myohoyeg yi nvoiÂvi ,y ayueoyeg I z ,yn ayg,,yn ey tolueyn bfiyn oy,gtgyvnyn I z ,yn V= NÂvon ev dlofmy ...MéogÂey Moéhéelui »1xvynX nlvb ,yn egmluhpyn I z )yn ëvlioyziymMn ...MéogÂeyn bgàéyn lv eé.vi eyn xvlioy nlgnÂun ey ,"luuéyXs Dv bgul,C ,yn NÂvon ey Ny"uy oyMoényuiyui ( Myv MoLn ,y xvloi ey ,"luuéys
Hygiène au Moyen Âge
Se laver 1
Hygiiènnye doomèssytq
Se laver
tmdutamxlxd.u Cnu esser,u leu amied,u leu "mxgnedu elru Aneu dveaaeu qm"xrAheu hmnlu aelu ixaaelu u
Maisona
a m éMndsnva u "mxgnoxde),u oimaeu oAu donh, ufu lmu rmxaae.u -elu bAixedlu lonru enu "oxlu oA,u hmnlu aelu pxaxeALu aALAeALutollèhenruAnu hmxl,ulodreuheubqmtxremAu "v"vu helu boAdmnrlu hzmxd.u ...nu tambeu aeu bAixedu heimnruamubqepxnveu eruonuenieaotteu azensmnru hzvhAbmrxonu pvhxvimAL,u honnenru bonlexalu eru u uuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuu umèe Pd rqrq .u aaaaaaaaaaa uuuu u uqrq Pmen nye rdipdmg u u u u uu u u u a aaaaaaaaaaaaaaaaaaaaa a aaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaa a a udléaèrPtLa q. udléaèrPtLa .
Hygiène au Moyen Âge
Se laver 2
a m ésleàvM u u u
Bain privé
bqmAssveu lAdu aeu seAu tAxlu iedlveu hmnlu aeu bAixed.u ùmdsoxl,u Anu dxhemAu pmxlu xau nzelru tmlu tmdsApvuUu onu dvtmnhu taArNru hmnlu azemAu hAu "mxnu helu qed"elueruhelusaeAdl.uu uu u umèe éièbq u u u u u u uu uu u u u u uquotesdbs_dbs41.pdfusesText_41